با پایان یافتن بخش عمده سفرهای بینشهری در نوروز امسال اکنون میتوان درباره اهمیت کمی و کیفی جادههای مختلف کشور راحتتر قضاوت کرد. آمارها نشان میدهند مسیر جادهای تهران-اصفهان، امسال پرترددترین گذر جادهای کشور در ایام نوروز بود، البته این مسیر، در کنار جاده تهران-مشهد و مسیرهای جادهای بین تهران و استانهای شمالی، همواره در فهرست منتخب مسافران خودرویی قرار داشته است. با این همه، اگر مسافر مسیرهای جادهای باشید، میدانید بسیاری از آنها با عدم رسیدگی (احتمالا) ناشیاز کمبود بودجه دستوپنجه نرم میکنند که قاعدتا باید خیلیزود برطرف میشدند. بهعنوانمثال، بسیاری از جادههای کشور از آسیب آسفالت، در جریان بارشهای بهاری سال 1398 رنج میبرند و در حالی که این معضل در مورد عمده جاده ها وجود دارد اما در مورد مسیرهای ترانزیتی که خودروهای سنگین در آنها تردد میکنند، نگرانی دوچندان است.
در حالی که قرار است طی هفتهها و ماههای آینده آزادراه ایزدخواست-شیراز (بهعنوان بخشی از آزادراه درحال احداث اصفهان-شیراز) به بهرهبرداری برسد، بخش دیگری از کریدور جادهای میان اصفهان و شیراز، مدتهاست بهدلیل نبود بودجه، با مشکلاتی از قبیل آسیب آسفالت، نورپردازی مسیر و مشکلاتی شبیه اینها دستوپنجه نرم میکند. این مسیر 480کیلومتری، برای ترانزیت جادهای کشور اهمیت زیادی دارد، حال آنکه در مورد کیفیت آسفالت این مسیر و عدم رسیدگی به زیرساختهای آن، بارها انتقادهایی شده است.
جادههای کهنه، جاده های نو
آن طور که پیشتر اعلام شده بود، با بهرهبرداری از آزادراه ایزدخواست-شیراز در بهار امسال، سهم استان فارس از طول آزادراههای در حال بهرهبرداری کشور به 10درصد میرسد، این در حالی است که اهمیت ایجاد مسیرهای کوتاه و مدرن در این استان، بیشاز اینهاست. بخش عمده ترانزیت کالایی میان بنادر ایران در خلیجفارس و کلانشهرهایی همچون تهران، از همین مسیر جادهای و از شهرهایی همچون اصفهان و شیراز عبور میکند و اگر برنامهریزیهای اقتصادی کشور مطابق پیشبینیها پیش بروند، با توسعه بنادر مکران در خلیجفارس، اهمیت این مسیر ترانزیتی بیشتر هم خواهد شد.
با این همه، مشت نمونه خروار است و اگر وضعیت مسیرهای جادهای جدید همچون اسلاف آنها باشد، میتوان اینگونه قضاوت کرد که نبود بودجه، کار را به فرسودگی نگرانکننده مسیرها میکشاند.
در همین رابطه علیرضا سیاهپور، مدیرکل راهداری و حملونقل جادهای استان فارس بیان کرد: «مشکلات مالی و کمبود قیر، دو عاملی است که باعث شده است در مورد وضعیت آسفالت محورشمالی استانفارس، تنها به لکهگیری اکتفا شود.»
او به مهر گفت: «باتوجه به نوسانات قیمتی که در ماههای اخیر رخ داده است، برخی پیمانکاران به فعالیت در بزرگراه اصفهان-شیراز علاقهمند نیستند، اما باتوجه به مزایدههای برگزارشده، دو پیمانکار در سطح استان برای این مسیر انتخاب و فعالیت آنان نیز پیش از نوروز سال جاری آغاز شده است.
جعفر قادری، نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی نیز در این مورد به خبرنگار «دنیای خودرو» گفت: «اهمیت مسیرهای جادهای در توسعه ترانزیت کالا و سهم استانفارس از این موضوع، غیرقابلانکار است و بههمیندلیل، سالهاست برای توسعه مسیرها در کریدور شمال به جنوب کشور سرمایهگذاری شده است.»
قادری ادامه داد: «با این همه، بهنظر میرسد بروز مشکلات اقتصادی موجب میشود این روند تا حدی کند شده و نه فقط توسعه مسیرهای جدید، معضلاتی داشته باشد بلکه نگهداری از مسیرهای کنونی نیز به یک نگرانی بدل شود.»
این نماینده مجلس ادامه داد: «البته نمیتوان نقش تحریمها و برخی سوءمدیریتها را نادیده گرفت. این در حالی است که توانایی داخلی برای توسعه مسیرهای جادهای وجود دارد و باتوجه به اینکه اهمیت این موضوع در کشور به خوبی درک شده است، باید قانونگذاران و دستاندرکاران حوزه اجرا، توجه جدیتری به این بخش داشته باشند.»